کامپوزیت دندان‌ها و بایدونبایدهای تغذیه‌ای پس‌ازآن
یکی از روش‌های رایج برای زیباسازی و پوشاندن فاصله دندان‌ها و داشتن لبخندی زیبا، کامپوزیت دندان می‌باشد. کامپوزیت دندان امروزه بسیار پرطرفدار واقع‌شده است و کمتر کسی دیده می‌شود که تابه‌حال از این روش استفاده نکرده باشد. در این مطلب می‌خواهیم به بررسی کامپوزیت دندان به‌طورکلی بپردازیم و به بایدونبایدهای تغذیه‌ای بعدازآن اشاره‌کنیم.
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت مواد چسبنده‌ای است که پیوندی قوی با مینا و عاج دندان ایجاد می‌کند و به‌این‌ترتیب ترمیم دندان را ساده‌تر می‌کنند. پرکننده‌ی کامپوزیت مخلوطی از مواد پلاستیکی و شیشه‌ای به‌علاوه رزین است که به‌راحتی می‌توان آن را رنگ کرد تا شبیه دندان طبیعی شود. به دلیل ظاهر طبیعی و قیمت مقرون‌به‌صرفه تر، کامپوزیت به‌سرعت جای آمالگام نقره را برای ترمیم دندان می‌گیرد.انواع مختلفی از ترکیبات کامپوزیتی وجود دارند که برای ترمیم و زیبایی دندان استفاده می‌شود. ترکیب نهایی کامپوزیت یک ترکیب خمیری شکل است که به‌راحتی وارد حفره‌ها و ناهمواری‌های دندان می‌شود و آن را پر می‌کند. این ترکیبات کاملاً همرنگ دندان‌های طبیعی هستند و فاقد هرگونه ترکیب فلزی است. کامپوزیت‌های دندانی در هر نوعی که باشند، تأثیر بسیار زیادی روی زیبایی ظاهری افراد خواهند داشت. آن‌ها موجب افزایش اعتمادبه‌نفس افراد شده و زیبایی لبخند آن‌ها را دوچندان می‌کنند. برای درک بهتر تأثیر دندان کامپوزیت شده در چهره فرد، بهتر است یک عکس قبل از کامپوزیت را با عکس بعد از کامپوزیت دندان مقایسه کنید تا به تأثیر این روش روی زیبایی چهره افراد پی برد. اما همان‌طور که گفته شد، کامپوزیت‌های دندانی تنها برای زیبایی ظاهری استفاده نمی‌شوند. علاوه بر زیبایی نمی‌توان تأثیر کامپوزیت در افزایش سلامت دهان و دندان را انکار کرد. جلوگیری از شکستن دندان‌ها، پیشگیری از فرسایش و پوسیدگی دندانی و رفع دندان‌دردهای ناشی از فاصله بین دندان‌ها، ازجمله این موارد است. خصوصاً کامپوزیت دندان‌شکسته یا کامپوزیت دندان کج یا پوسیده، تأثیر بسیار زیادی در جلوگیری از شکستگی و خرابی دندان‌های فرد خواهد داشت.
کاندیدای مناسب کامپوزیت
نکته مهم در خصوص کامپوزیت دندان، انتخاب کاندیدای مناسب برای انجام این کار است. در کل این تکنیک یک روش درمانی و زیبایی برای افرادی است که مشکلاتی جزئی دارند. این افراد در کل از سلامت عمومی دهان و لثه برخوردارند و دندان‌های به‌شدت پوسیده، شکسته و خراب ندارند. عفونت لثه هم در کاندیداهای دریافت ونیر کامپوزیت نباید وجود داشته باشد. همان‌طور که گفتیم این روش برای ترمیم جزئی دندان مثل شکستگی‌های کوچک، برطرف کردن لکه و زردی، پر کردن دندان، کاهش فاصله بین دندان‌ها، ترمیم ساییدگی دندان و مواردی ازاین‌دست انجام می‌شود. اگر هر کی از این شرایط را دارید، می‌توانید کاندیدای خوبی برای استفاده از این تکنیک باشید.
فواید و مزایای کامپوزیت دندان‌ها
روکش کامپوزیت می‌تواند ظاهری زیباتر و لبخندی بسیار جذاب‌تر به فرد بدهد. این تکنیک راحت و در دسترس است و کارایی بسیار خوبی دارد. ازآنجایی‌که پرکننده‌های کامپوزیتی از یک رزین باقابلیت قالب‌گیری راحت ساخته‌شده‌اند، می‌توانند محکم به دندان‌ها بچسبد و ساختاری سازگار و متناسب را با دندان‌ها ایجاد کند. این لایه عایق بسیار خوبی روی دندان‌ها است. مزیت عمده کامپوزیت‌ها، همرنگ بودن آن‌ها با دندان‌های طبیعی است. می‌توان با انتخاب رنگ‌های کامپوزیت دندان درست مطابق بارنگ دندان‌ها، ظاهری طبیعی‌تر داشت. خصوصاً استفاده از کامپوزیت دندان جلو می‌تواند برخی ظواهر آسیب‌دیده و قابل‌رؤیت مانند دندان‌های کج یا دندان‌های خرگوشی و نیش را بپوشاند. کامپوزیت برای دندان‌های کج مزیت‌های بسیار زیادی دارد. ترکیبات کامپوزیتی نسبت به متریال فلزی انعطاف‌پذیری بیشتری دارند و ازاین‌رو می‌توان از آن‌ها برای انواع وسیع‌تری از ترمیم‌های دندانی استفاده کرد. ونیر کامپوزیت برای پر کردن حفره‌های ایجادشده در دندان‌های بسیار حساس گزینه‌ای بسیار بهتر است.
طول عمر کامپوزیت دندان چقدر است؟
سؤالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید، میزان دوام و طول عمر کامپوزیت دندان است. این‌که روکش‌های کامپوزیتی تا چه مدت دوام داشته باشند و برای چه مدت‌زمانی روی دندان‌ها بمانند به چند مورد بستگی دارد. در درجه اول نوع ونیر کامپوزیت و میزان کیفیت و جنس آن اهمیت دارد. کامپوزیت سارماکو و کامپوزیت ips ازجمله بادوام‌ترین و ماندگارترین کامپوزیت‌های مورداستفاده در دندان‌پزشکی است. متریال مورداستفاده در دندان‌پزشکی مانند قلم‌موی کامپوزیت دندان‌پزشکی، رنگ‌های کامپوزیت دندان و متریال مورداستفاده برای باندینگ و آماده‌سازی دندان‌ها هم در تعیین عمر این روکش‌ها اهمیت دارد. مورد مهم بعدی در میزان دوام این کامپوزیت‌های دندان، میزان مهارت دندانپزشک است.
دندان کاندیدای مناسب کامپوزیت
نکته مهم در خصوص کامپوزیت دندان، انتخاب کاندیدای مناسب برای انجام این کار است. در کل این تکنیک یک روش درمانی و زیبایی برای افرادی است که مشکلاتی جزئی دارند. این افراد در کل از سلامت عمومی دهان و لثه برخوردارند و دندان‌های به‌شدت پوسیده، شکسته و خراب ندارند. عفونت لثه هم در کاندیداهای دریافت ونیر کامپوزیت نباید وجود داشته باشد. همان‌طور که گفتیم این روش برای ترمیم جزئی دندان مثل شکستگی‌های کوچک، برطرف کردن لکه و زردی، پر کردن دندان، کاهش فاصله بین دندان‌ها، ترمیم ساییدگی دندان و مواردی ازاین‌دست انجام می‌شود. اگر هر کی از این شرایط را دارید، می‌توانید کاندیدای خوبی برای استفاده از این تکنیک باشید.
فواید و مزایای کامپوزیت دندان‌ها
روکش کامپوزیت می‌تواند ظاهری زیباتر و لبخندی بسیار جذاب‌تر به فرد بدهد. این تکنیک راحت و در دسترس است و کارایی بسیار خوبی دارد. ازآنجایی‌که پرکننده‌های کامپوزیتی از یک رزین باقابلیت قالب‌گیری راحت ساخته‌شده‌اند، می‌توانند محکم به دندان‌ها بچسبد و ساختاری سازگار و متناسب را با دندان‌ها ایجاد کند. این لایه عایق بسیار خوبی روی دندان‌ها است. مزیت عمده کامپوزیت‌ها، همرنگ بودن آن‌ها با دندان‌های طبیعی است. می‌توان با انتخاب رنگ‌های کامپوزیت دندان درست مطابق بارنگ دندان‌ها، ظاهری طبیعی‌تر داشت. خصوصاً استفاده از کامپوزیت دندان جلو می‌تواند برخی ظواهر آسیب‌دیده و قابل‌رؤیت مانند دندان‌های کج یا دندان‌های خرگوشی و نیش را بپوشاند. کامپوزیت برای دندان‌های کج مزیت‌های بسیار زیادی دارد. ترکیبات کامپوزیتی نسبت به متریال فلزی انعطاف‌پذیری بیشتری دارند و ازاین‌رو می‌توان از آن‌ها برای انواع وسیع‌تری از ترمیم‌های دندانی استفاده کرد. ونیر کامپوزیت برای پر کردن حفره‌های ایجادشده در دندان‌های بسیار حساس گزینه‌ای بسیار بهتر است. شک باید مهارت و تجربه کافی را داشته باشد تا بتواند باتوجه‌به شرایط دندان‌ها، بهترین کار را برای مراجعه‌کنندگان انجام دهد. مراقبت‌های بعد از کامپوزیت کردن دندان‌ها هم اهمیت زیادی دارد. برای مثال در خصوص عمر کامپوزیت دندان‌های جلو، گاز نزدن مواد غذایی سفت و رعایت بهداشت دهان و دندان در میزان ماندگاری این روکش‌ها بسیار مؤثر خواهد بود.
معایب و عوارض کامپوزیت دندان
میزان معایب و حتی عوارض ناشی از کامپوزیت کردن دندان‌ها تا حدود زیادی به مراقبت‌های بعد از کامپوزیت بستگی دارد. برای مثال ریسک شکستن یا زرد شدن روکش‌های کامپوزیتی معمولاً بیشتر است. در بسیاری از مواقع روکش‌های کامپوزیتی موجب افزایش حساسیت دندان‌ها می‌شود و درنتیجه احتمال حساس شدن دندان، دندان‌درد و حساسیت و درد لثه‌ها را افزایش می‌دهد. ممکن است دردهای موقتی تا مدتی بعد از دریافت ونیر کامپوزیت هم ادامه داشته باشد. خصوصاً بعد از جویدن غذاهای سنگین یا خوردن غذاهایی که بیش‌ازحد سرد و گرم هستند، این احتمال بیشتر است. حتی عمر کامپوزیت دندان‌های جلو تا میزان زیادی به این مراقبت‌ها بستگی دارد. خوردن چای و دیگر نوشیدنی‌های داغ این دندان‌ها را حساس‌تر و آسیب‌پذیرتر می‌کند.
غذاهای مناسب کامپوزیت
مواد غذایی پختنی را می‌توان بهترین نوع غذاهای مناسب کامپوزیت دانست که بیمار باید جهت مراقبت از کامپوزیت دندان‌های خودمصرف نماید. مصرف انواع غذاهای پخته‌شده نظیر: مرغ، ماکارونی، سیب‌زمینی پخته و…. در این دوران به‌شدت توصیه می‌شود. جهت خوردن مرغ سرخ‌شده، بهتر است که آن را به قطعات کوچک‌تر تقسیم نموده و سپس میل نمایید.
مرغ پخته
ماکارانی
ماهی
گوشت پخته
تن ماهی
سوپ
برنج
مصرف غذاهای نرم
در لیست رژیم غذایی باید مصرف خوراکی‌هایی نظیر: تخم‌مرغ، نان نرم، انواع غذاهای کنسروی، ماهی و… گنجانده شود. جویدن این مواد غذایی برای کامپوزیت دندان هیچ‌گونه مشکلی ایجاد نخواهد کرد. اما بهتر است که غذا را آهسته و با دقت کامل میل نموده تا آسیبی به کامپوزیت وارد نشود.
تخم‌مرغ
سیب‌زمینی پخته
نان نرم
موز
هلو
آبمیوه طبیعی بارنگ دانه کم
مواد غذایی کنسروی
مصرف مکرر آب
یکی از مهم‌ترین توصیه دندانپزشکان به بیماران خود بعد از اتمام جلسات کامپوزیت دندان این است که حتماً مصرف آب را بعد از هر وعده در رژیم غذایی خود بگنجانند. خوراکی‌های باقیمانده در بین دندان‌ها باعث کاهش طول عمر کامپوزیت می‌شوند. به همین خاطر بهتر است که بعد از هر وعده غذایی، آب مصرف نمود تا به‌موقع از زرد شدن کامپوزیت جلوگیری شود.
بعد از کامپوزیت دندان چه نخوریم؟
مسلماً برای اجرای کامپوزیت دندان وقت و هزینه زیادی صرف کرده‌اید. پس باید از کلیه اقداماتی که باعث از بین رفتن وقت و هزینه شما شود به‌شدت پرهیز نمایید. کامپوزیت دندان به‌مانند هر جراحی زیبایی دیگری به مراقبت نیاز دارد. تمام بیمارانی که این روش زیبایی را برای جذاب‌تر نشان دادن ظاهر دندان خود انتخاب کرده‌اند، باید به نکات مهم مربوط به رژیم غذایی خود (بایدها و نبایدها) توجه ویژه‌ای نشان دهند. دندانپزشک تنها 50 درصد مشکل را رفع خواهد کرد. اما 50 درصد دیگر به مراقبت‌های شما جهت جلوگیری از کاهش طول عمر کامپوزیت دندانتان بستگی دارد. در ادامه به نبایدهای مهم بعد از کامپوزیت اشاره می‌کنیم.
مواد غذایی رنگ‌دانه دار می‌توانند رنگ کامپوزیت‌های دندانی را بلندمدت دچار تغییر کند و کامپوزیت‌های شما دچار زردی بشوند. کامپوزیت‌های دندانی به نسبت لمینیت دندان از مقاومت در برابر تغییر رنگ کمتری برخوردار است و به همین علت پیشنهاد می‌شود بعدازانجام کامپوزیت دندان حتماً مواد غذایی رنگ‌دانه دار کمتری مصرف کنید تا طول عمر کامپوزیت دندان شما بیشتری بشود. در ادامه برخی از مواد غذایی رنگ‌دانه را برای شما شرح می‌دهیم:
قهوه
چای سیاه
سس قرمز
توت‌فرنگی
بلوبری
گوجه‌فرنگی
مصرف آب بعد مواد غذایی رنگ‌دانه دار : در صورت مصرف مواد غذایی بارنگ دانه بالا ، حتماً دهان و دندان خود را با آب شستشو دهید و درصورتی‌که امکان می‌توانید مسواک بزنید.
استفاده از نی : درصورتی‌که مصرف زیادی مواد غذایی رنگ‌دانه دار مانند چای یا قهوه دارید ، می‌توانید از نی استفاده کنید.
مواد غذایی اسیدی
برخی از مواد غذایی اسیدی می‌توانند باندینگ کامپوزیت را خورده و سبب کاهش طول عمر آن بشود. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود در رژیم غذایی خودمصرف این مواد را کمتر کنید. در ادامه برخی از این مواد غذایی را به شما معرفی خواهیم کرد.
لیموترش
نوشیدنی‌های الکلی
آناناس
گوجه‌فرنگی
دهان‌شویه‌های حاوی الکل
مواد غذایی سفت
کامپوزیت‌های دندانی دارای استحکام مناسبی هستند اما ممکن است با مصرف مواد غذایی سفت دچار لب پر شدن و یا شکستگی شوند و به همین علت شما باید این نکته را در نظر داشته باشید که مواد غذایی استفاده کنید که فشار زیادی بر روی آن‌ها وارد نکند.
سیب
آجیل
هویج
مواد غذایی دارای استخوان مانند جوجه‌کباب و...
جویدن یخ
مواد غذایی چسبنده و قندی
کامپوزیت دندانی مواد خمیری شکل هستند که بر روی دندان‌های شما فرم داده می‌شوند و سپس به کمک اشعه سفت می‌شوند. بنابراین کامپوزیت‌های دندانی به دندان سالم نیاز دارند و هر مواد غذایی که به دندان طبیعی صدمه بزنند ، برای کامپوزیت‌های شما نیز بد خواهند بود. مواد قندی و چسبنده نیز برای دندان‌های طبیعی و کامپوزیت مضر بوده و در ادامه به معرفی برخی از آن‌ها می‌پردازیم.
کارامل
شکلات
آبنبات
تافی
آدامس
برخی عادات‌های اشتباه
برخی از عادت‌های روزمره ما ممکن است به کامپوزیت‌های دندانی آسیب وارد کنند و در ادامه ما به معرفی برخی از این عادت‌ها می‌پردازیم.
باز کردن کیسه با دندان
جویدن ناخن
جویدن یخ
سیگار کشیدن
جویدن سر مداد یا خودکار
دندان‌قروچه
آیا بلافاصله بعد از کامپوزیت دندان می‌توان غذا خورد؟
سؤال اکثر بیمارانی که از این روش زیبایی جهت رفع عیوب ظاهری دندان‌های خود استفاده می‌کنند این است که آیا می‌توانند بلافاصله بعد از کامپوزیت، غذا مصرف نمایند یا خیر. ازآنجاکه کامپوزیت دندان، طول دوره خاصی جهت نقاهت نداشته می‌توان بعد از اجرای آن‌ها خوراکی‌های مفید و مناسب مصرف نمود. منعی برای خوردن غذا بعد از کامپوزیت وجود ندارد.
تا چند ساعت بعد از کامپوزیت نباید چیزی خورد؟
شما باید آن دسته از خوراکی‌های مفید را که در جملات بالا به آن‌ها اشاره نمودیم را در این دوران مصرف نماید. مصرف غذاهای سفت باید به‌گونه‌ای باشد که به دندان‌های کامپوزیت شده، فشار زیادی وارد نکند. بهتر است که از مصرف خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های تیره‌رنگ تا 48 ساعت بعد از کامپوزیت جلوگیری به عمل آید. مصرف بیش‌ازحد این خوراکی‌ها می‌توانند به مینای دندان آسیب‌زده و به زرد شدن کامپوزیت، منجر شوند.
نکات مهم تغذیه بعد از کامپوزیت دندان
نکته مهم دیگری که بیماران باید بدانند این است که گاز زدن و جویدن غذاهای سفت می‌تواند به‌مرورزمان، طول عمر کامپوزیت دندان را کاهش دهد. چه‌بسا که در این مورد، احتمال جدا شدن کامپوزیت و دندان طبیعی وجود داشته باشد. مقاومت دندان‌های طبیعی از دندان‌های کامپوزیت شده، بسیار بیشتر است. به همین خاطر اکیداً توصیه‌شده که بلافاصله بعد از اجرای کامپوزیت از مصرف هرگونه مواد غذایی سفت نظیر: تنقلات، آبنبات و… اکیداً پرهیز نمایید. البته در این زمینه، دندانپزشکان توصیه می‌کنند که از دندان‌های آسیاب فاقد کامپوزیت جهت جویدن غذاهای سرخ‌شده یا سفت استفاده شود. در چند روز اول بعد از اجرای کامپوزیت، خوراکی‌های زیر باید از لیست رژیم غذایی حذف شوند.
بنابراین در این مطلب به روش زیباسازی کامپوزیت دندان پرداختیم و بایدونبایدهای تغذیه‌ای بعد آن را نیز برای شما عزیزان ذکر کردیم. بعدازانجام کامپوزیت حتماً به نوع تغذیه و سلامت دهان و دندان خود توجه کنید و مراقب سلامتی خود باشید.